پاورپوینت معرفی حمام حسن خان در کرمانشاه
بخشی از مطلب
حمام حسن خان مربوط به دوره قاجار است و در کرمانشاه، خیابان حدادعادل، محله آبشوران، ورودی مجموعه بناهای تکیه معاون‌الملک واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۲ دی ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۴۸۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده استبافت تاریخی کرمانشاه قاجاری است اگرچه سابقه تاریخی این شهربه زمانهای بسیاردوربر می گردد .درقدیمی ترین منابع ازابنیه وکاخهای پادشاهان ساسانی درآن سخن میرود. کرمانشاه زمان خسرواول پادشاه ساسانی بسیاربزرگ وآباد بوده است.بنای شهرکرمانشاه رابه ساسانیان نسبت میدهندوبانی این شهررابراساس روایات تاریخی به قباد اول نسبت می دهند و برخی نیز معتقد هستند که شهر را بهرام چهارم پسر شاپور دوم یکصد سال قبل از قباد بنا نهاده است و قباد اول پسر فیروز آنرا بعد از خرابی فقط تعمیر و تجدید عمارت کرده است.
ایزیدورخاراکس ، یکی ازمورخین یونانی ، بین کارینا (کرند) در ماد و بابتنا (بیستون) درسرزمین کامبادنه به منازل زیادی بدون ذکرنام اشاره میکند که درهرصورت یکی از آنها یا درمحل فعلی کرمانشاه یا در نزدیکی هایش قرار داشته است.
این احتمال بسیار قوی است که شهر پس ازهرویرانی درنقطه دیگری با فاصله ی نه چندان دور از محل قبلی خودساخته می شده است،که آخرین آن درعهدزندیه اتفاق می افتد .که پس ازآن « کرمانشاه کهنه » نامیده می شود ،این نام هنوز در اقواه مردم جاری است اگرچه دیگراثری ازآن باقی نمانده است.
انواع حمام ها:
تنوع در حمام ها بجهات گوناگون وجود دارد.
الف) حمام شهری : در شهر ها حمام بصورت و فرم های مختلف مطرح می گردد .
1- حمام درون محلات
1- 1- حمام های منفرد در محلات
2- 1- حمام به عنوان عضوی از یک مجموعه در محلات
2- حمام در درون بازار
3- حمام اقلیت های دینی (مثل حمام ارمنی در محله جلفای اصفهان)
4- حمام قرنطینه (در جوار دروازه و بازوی شهرها جهت تازه واردین به شهر)
5- حمام در درون خانه ها (مثل حمام منزل فاطمی در نایین)
ب – حمام های روستایی
ج – حمام های آب گرم (در محل هایی که آب های معدنی در سطح ظاهر میگردنند بنا شده است)
د – حمام های میان راهی (جهت استفاده ی پادشاهان و گاهی در کنار کاروان سراها)
ه-حمام درباغها(عمدتا درباغهای سلطنتی ساخته میشده است)
و-حمام های سلطنتی (به منظور استفاده های تفریحی)
ز – حمام سیار (در خارج شهر و یا روستا جهت اردوهای پادشاهی احداث می شده است)
ح – حمام خورشیدی(برای گرم کردن آن از انرژی خورشیدی استفاده می شده است)
ط – حمام صخره ای (در میمند از این نوع مشاهده شده است)
_ معرفی حمام حسن خان
_ موقعیت حمام حسن خان در شهر کرمانشاه
بنای حمام حسن خان در محله برزه دماغ و هواشی تکیه معاون الملک و در کنار رودخانه آبشوران واقع شده است . حمام حسن خان درضلع جنوبی به واحدهای مسکونی که در حریم درجه یک حمام واقع شده اند ، بعد از واحدهای مسکونی واقع در حریم حمام حسن خان این بنا به کوچه ایلخانی منتهی می گردد و در ضلع شمالی به تکیه معاون الملک (حسینه و زینبیه)همچنین ورودی اصلی حمام در ابتدای ضلع شمالی حمام واقع شده به پیش فضای ورودی تکیه واقع شده است در ضلع غربی به دالان سر پوشیده (ساباط) که در کنار رودخانه آبشوران منتهی شده و در ضلع شرقی نیز به تکیه معاون الملک (ضلع غربی عباسیه) منتهی می گردد.
کلیاتی در مورد حمام حسن خان :
حمام حسن خان مانند بسیاری از حمامهای تاریخی به دو بخش اصلی تقسیم می شود .
1-بینه یا جامه کن که خود از فضاهای متصل به یکدیگر تشکیل شده و گرمخانه که مشتمل بر قسمتهای عمومی و خصوصی (شاه نشین ها) ، خزینه آب گرم است .
این دو بخش اصلی به صورت ظریفی توسط میاندر به یکدیگر متصل می شوند . در واقع میاندر از یک سو دو بخش حمام را به یکدیگر پیوند می دهد و از سوی دیگر طرح خاص آن سبب می شود که هر بخش بتواند دمای خود را که کاملاً متفاوت با دمای بخش دیگر است حفظ نماید و نیز امکان دید مستقیم از یک بخش به بخش دیگر منتفی می گردد .
ورودی حمام نیز نقش مشابهی را بین سر بینه و فضای بیرون حمام ایفا می کند . طراحی ورودی اصلی با فرم خاص خود ، مانع دید مستقیم به داخل حمام شده و از تبادل دمای سر بینه با فضای خارج به مقدار زیادی می‌کاهد.
سر بینه (رختکن) در واقع از فضاهای اصلی بنا است ، جایی که معمار تمامی توان خود را به کار بسته تافضایی با شکوه را طراحی نماید ، او با بکارگیری نظمی کامل و تناسبات و ترکیبی حساب شده و سقف های دارای کاربندی و ستونهای سنگی و استفاده از حوض و فواره و نیز نور پردازی خاص طبیعی فضای دلنشین و آرامبخش را آفریده است .
گرمخانه که جزیی دیگر از فضای اصلی حمام می باشد خود دارای فضاهایی می باشد شامل خزینه آب گرم ، شاه نشین ها . گرم خانه نیز به صورت مشابه دارای ستونهای سنگی و سقف های کاربندی شده و نورپردازی طبیعی می باشد . سوای از دو فضای اصلی ، حمام حسن خان دارای فضاهای دیگری مثل تون ، انبار سوخت و ورودی تون که جزء ورودی فرعی حمام می باشد .
_ پلان های موجود در حمام
_ نمای حمام حسن خان
_ برش حمام حسن خان
_ سه بعدی حمام حسن خان